Problem z chorobami nerek polega na tym, że w wielu przypadkach choroba postępuje, nie powodując żadnych wyraźnych dolegliwości. Nawet nowotwory nerek, na wczesnym etapie rozwoju, nie sprawiają bólu. Schorzenia nerek często są następstwem nieleczonych angin czy przeziębień, np. różne postacie ostrych lub przewlekłych kłębuszkowych zapaleń nerek. Rozwijają się latami i zazwyczaj wykrywa się je przypadkowo, po zleconej z innego powodu analizie moczu lub oznaczeniu kreatyniny. Na rozwijającą się chorobę nerek lub dróg moczowych może wskazywać nawet niewielka ilość białka w moczu, a także krwinek białych i czerwonych. Pierwszym zauważalnym objawem zakażenia dróg moczowych i kamicy bardzo często jest ból. Dolegliwości bólowe zlokalizowane są wtedy zwykle w dole brzucha, towarzyszy im gorączka oraz zmiany w moczu, np. duża liczba leukocytów, erytrocytów czy bakterii w osadzie. Innymi symptomami, które mogą sugerować chorobę nerek, są m.in.:
Pojawić się może skąpomocz lub zbyt częste oddawanie moczu, ale każda zmiana dobowego rytmu opróżniania pęcherza powinna zwrócić uwagę.
Jeśli w układzie moczowym rozwija się jakaś choroba, łatwo zapobiec jej powikłaniom. Konieczne jest wykonywanie raz w roku profilaktycznych, prostych, tanich i bezbolesnych badań krwi i moczu.
Wyniki badań pozwalają na zdiagnozowanie wielu poważnych chorób nefrologicznych i wdrożenie odpowiedniego postępowania, które pomoże wrócić do zdrowia.
Wyniki analizy moczu w sposób jednoznaczny pomagają określić przyczynę dolegliwości ze strony
układu moczowego. Zobacz, co może Ci dolegać, gdy w badaniu moczu wystąpią nieprawidłowości.
Bakterie – ich obecność w moczu świadczy o zakażeniu któregoś z odcinków układu moczowego – cewki moczowej, pęcherza, miedniczki nerkowej lub nerki (czasem są obecne, gdy pobranie próbki moczu wykonane zostało nieprawidłowo).
Białko – gdy utrzymuje się przez dłuższy czas, sugeruje problemy z nerkami lub drogami moczowymi (niewielka ilość białka może się pojawić po wysokiej gorączce lub dużym wysiłku fizycznym).
Krwinki białe (leukocyty) – ich nadmierne wydalanie świadczy o ostrym lub przewlekłym bakteryjnym zakażeniu układu moczowego. Może to być również objaw śródmiąższowego zapalenia nerek po przyjmowaniu leków, np. cefalosporyny, sulfonamidów, niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Więcej leukocytów przenika do moczu podczas dużego wysiłku fizycznego, przy wysokiej gorączce, odwodnieniu, przewlekłej niewydolności krążenia oraz zmianach zapalnych narządów sąsiadujących z układem moczowym.
Krwinki czerwone (erytrocyty) – obecność krwinek czerwonych, które widać w moczu gołym okiem, to krwiomocz – zwykle jest on skutkiem zapalenia pęcherza. Natomiast krwinkomocz może być spowodowany uszkodzeniem zarówno nerek, jak i innego odcinka dróg moczowych, ale to daje się stwierdzić tylko w badaniach laboratoryjnych.
Najpopularniejszą przyczyną krwinkomoczu jest kamica nerkowa, a szczególnie atak kolki nerkowej. Czasami krew w moczu pojawia się także przy przyjmowaniu leków zawierających np. heparynę.
Składniki mineralne – pojawiają się w postaci kryształków lub występują jako bezpostaciowy osad. Wykrycie ich w czasie badania osadu moczu może sugerować kamicę nerkową.
Nabłonki – duża ilość nabłonków w moczu może sugerować zakażenie układu moczowego, ponieważ jest wynikiem podrażnienia błony śluzowej układu moczowego. Jeśli badanie moczu wykryje obecność nabłonków atypowych, wówczas można podejrzewać obecność nowotworu w drogach moczowych.
Wałeczki – w prawidłowym osadzie moczu występują wyłącznie pojedyncze wałeczki lub rejestruje się ich brak. Jeśli natomiast pojawi ich się więcej, to będzie to sygnał rozwoju odmiedniczkowego zapalenia nerek (wałeczki leukocytarne) lub kłębuszkowego zapalenia nerek (wałeczki erytrocytarne).