Cukrzyca to choroba metaboliczna, charakteryzująca się wysokim poziomem cukru we krwi (hiperglikemia). Stan ten wynika z zaburzenia spowodowanego niedostatecznym wydzielaniem insuliny przez trzustkę, bądź jej nieprawidłowym działaniem na komórki. Cukrzyca to podstępne schorzenie, w którym w początkowej fazie pacjent nie odczuwa większych dolegliwości (wiele osób latami choruje na cukrzycę typu 2 nie zdając sobie z tego sprawy), co jest bardzo niebezpieczne dla organizmu.
Można wyróżnić kilka rodzajów cukrzycy: typ1, typ2, Mody, LADA i cukrzyca ciężarnych. Cukrzyca typu 1 i LADA to choroby o podłożu autoimmunologicznym.
Typ 1 najczęściej diagnozowany jest u dzieci i młodzieży i ma najbardziej gwałtowny przebieg i nasilone objawy.
Typ Lada dotyka osoby dorosłe i ma nieco łagodniejszą postać.
Typ 2 jest najczęściej występującą postacią cukrzycy (90% przypadków) i obecnie główną chorobą cywilizacyjną. Mówi się wręcz o epidemii cukrzycy, która dotyka współczesne społeczeństwa z powodu nadwagi i otyłości, do których prowadzi niezdrowy tryb życia. Osoby z cukrzycą typu 2 zwykle mają nadmierną masę ciała, są mało aktywne fizycznie, a ich dieta obfituje w cukry proste i przetworzoną żywność. Rozwój tej choroby wiąże się z narastającą przez lata insulinoopornością, która poprzedza wystąpienie jawnej cukrzycy.
Cukrzyca ciążowa to nieprawidłowe wartości glukozy we krwi, które pojawiają się w czasie ciąży. Zwiększa ryzyko powikłań położniczych oraz wad wrodzonych płodu, więc wszystkie kobiety w ciąży są poddawane badaniom przesiewowym w kierunku cukrzycy.
Cukrzyca typu MODY to choroba uwarunkowana genetycznie, dotyka zwykle osoby młodsze bez nadwagi i otyłości. W swoim przebiegu przypomina cukrzycę typu 2.
Cukrzyca to choroba, która w początkowych fazach może nie dawać żadnych objawów. Niepokojące sygnały, świadczące o tym, że w organizmie rozwija się ta podstępna choroba, pojawiają się, gdy choroba jest już zaawansowana. Dlatego, jeśli obserwujesz u siebie poniższe objawy, koniecznie rozważ pilną diagnostykę w kierunku cukrzycy oraz konsultację z lekarzem:
•wzmożone pragnienie i głód,
•utrata masy ciała,
•częste oddawanie moczu,
•suchość w ustach,
•osłabienie,
•drażliwość, trudności z koncentracją.
W celu wykrycia hiperglikemii warto wykonać następujący pakiet badań:
•Glukoza na czczo – podwyższony poziom glukozy na czczo może świadczyć o stanie przedcukrzycowym lub – w przypadku wysokich wartości – o cukrzycy.
•HbA1c – badanie hemoglobiny glikowanej odzwierciedla średnią glikemię (stężenie glukozy we krwi) w okresie 3-4 miesięcy przed oznaczeniem. Wysoka wartość HbA1c pozwala potwierdzić cukrzycę, a u diabetyków jest pomocna w kontrolowaniu leczenia.
•Poziom insuliny i wskaźnik HOMA – służą do oceny wrażliwości tkanek na insulinę czyli do oceny tzw. insulinooporności. Wartość HOMA oraz stężenie insuliny na czczo wzrastają w insulinooporności. Wskaźnik ten jest przydatny szczególnie u pacjentów z nieprawidłowym stężeniem glukozy na czczo (w stanach przed-cukrzycowych) i u osób z nadwagą lub otyłością.
•Triglicerydy – podwyższona wartość trójglicerydów, szczególnie u osób z otyłością brzuszną, może wiązać się z ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2.
•Mocz – w badaniu ogólnym wykrywa się m.in. obecność glukozy i białka, które pojawiają się w moczu w cukrzycy.
